MEHMET ÖZDEMİR
Bu mevsim, köyde işlerin en yoğun olduğu dönemdir. Ekinlerin bir kısmının sulama, bir kısmının biçme ve bir kısmının da harman zamanıdır. Üst üste binmiş, sıraya girmiş bütün işler üreticinin gözüne bakar hâldedir.
Bu aralar, Erzincan Kılıçkaya köylülerinin ahvali de tam böyledir. Hayvan peşinde olanından, ekinlerle uğraşanına kadar hemen hepsi yoğun bir çalışma temposu içinde. Bizim konumuz başka. Dut pekmezi nasıl yapılır, onun peşine düştük.
Pekmez işini en iyi kim bilir, diye sorduk. Brastik mezrasında iki kardeşin adı önerildi. Bizim ilk işimiz de Cihangir ve Çağdaş Gökdemir‘i bulmak oldu. Zaten pekmezlik dutları da kendilerinden temin etmiştik.
Kısa süren sabah yolculuğumuzdan sonra, onları kahvaltıda yakaladık. Çaylarını yudumlarken, pekmez yapmanın püf noktalarını anlattılar. Onları dikkatlice dinledikten sonra, işimizi yapmak üzere yola düştük.
DUT PEKMEZİ NASIL YAPILIR?
Pekmezlik dutlar, ağzı yayvan büyükçe bir kaba boşaltılıyor. Üzerine bir miktar su eklenerek haşlanmak üzere odun ateşinde kaynayıncaya kadar pişiriliyor. Haşlama işlemi bitince, üzeri örtülerek bir gün bekletiliyor.
Ertesi gün temiz bez torbalara dolduruluyor. Süzülmesi için üzerine ağırlık konuluyor ve yayvan bir kabın içine bırakılıyor. Dutlar tamamen süzülerek, posası çıkarılıncaya kadar bekletiliyor.
Süzülüp sıvı haline gelen kısım, yeniden büyük ve yayvan kabın içinde katılaşıncaya kadar kaynatılıyor.
Kaynayıp kıvamlı hâle gelen ve pekmezleşen sıvı, temiz cam kavanozlara doldurularak işlem tamamlanmış oluyor.
Dalından koparılıp, şişeleninceye kadar epeyce bir iş ve emek isteyen pekmez üretimi, Anadolu köylüsünün çalışkanlığının eseri. Ortaya çıkardığınız bu değerli ürünün kıvamını tutturduysanız, sofranıza büyük bir keyifle koymanız kuvvetle muhtemeldir.
(Pülümür Haber, 22 Temmuz 2023)
