MEHMET GALİK
Boğazda şişlik, uzun süren ve özellikle çocukların yutkunmasını zorlaştıran inatçı öksürüklerde, tedavi amacıyla insan bedeninin içerisinden geçişi simgeleyen delikli taşlar kullanılırdı. Hasta, dualar eşliğinde bu delikten geçirilirdi.
Delikli Taş ve Süt Çeşmesi
Tıbbın henüz gelişmediği yıllarda, hastalıkların cinler, periler gibi doğaüstü güçler tarafından meydana getirildiğine ve tedavinin de bu güçlerin uzaklaştırılmasıyla mümkün olduğuna inanılırdı. Bu doğaüstü güçleri uzaklaştırmak için genellikle muskalar, dualar, tütsüler gibi yöntemler kullanılırdı.
Tedavi yöntemleri yöreden yöreye farklılık gösterse de bazı yerel uygulamalar öne çıkmaktaydı. Bunlardan iki ilginç örnek şöyledir:
Boğmaca gibi uzun süren ve özellikle çocukların yutkunmasını zorlaştıran inatçı öksürüklerde, tedavi amacıyla insan bedeninin içerisinden geçişi simgeleyen delikli taşlar kullanılırdı. Hasta, dualar eşliğinde üç kez bu delikten geçirilirdi.
Pülümür Kocatepe köylüsünün kullandığı delikli taş, Kalikler mezrasında Yusuf Esen’in evine yakın bir bölgede yer alıyor.
Benzer şekilde, köylerin kırsalındaki bir çeşmenin suyunun, yeni doğum yapan kadınların sütünü artırdığına inanılırdı. Hatta bu çeşmenin adı “Süt Çeşmesi”ydi. Yeni doğum yapan kadınlar, bu çeşmeyi ziyaret eder, lokma dağıtır ve suyunu içerlerdi.
Kocatepe köyü Kalikler mezrasının doğusundaki Süt Çeşmesi (Heniye Sit), genç anne adaylarının yolunu gözlüyor.
(Pülümür Haber, 5 Nisan 2025)
