(Pülümür Haber)
Çatısı sökülen, yağmalanan köy okulları… Muhtarlıklara devredilen, sahipsiz okullar. Büyük emeklerle yaratılan, ama göz göre göre ölüme sürüklenen okulları kurtarmak için harekete geçme zamanı.
Cumhuriyetin ışığı köy okullarının birçoğunun kapısına kilit vurulmuş. Göç vb. etkenlerden dolayı nüfusu azalan köylerde okullar kapatılmış. Kapatılan okullar muhtarlıkların sorumluluğuna bırakılmış.
Köy muhtarlıklarının okul ve eklentilerinin yönetimiyle ilgili tasarrufları âdeta ‘denetim dışı’!
Kahvehane kulislerinde, binayı kiraya verenlerle ilgili dillendirilen iddialar yabana atılacak gibi değil.
Büyük emeklerle inşa edilen bazı köy okulları, köylüler tarafından barınma veya sosyal amaçlarla kullanılmaya devam ediyor. Akdik, Çakırkaya, Kaymaztepe, Kovuklu, Mezra, Uzunevler gibi köylerde bu türden kullanılan okul binalarının genellikle bakımlı olduğu görülüyor.
Ancak her köyde durum böyle değil. Bazı köy okulları bakımsızlık ve yağma nedeniyle yıkılmış durumda. Çatısı söküldüğü için yıllar önce yıkılan ya da yıkılmaya yüz tutan okulların varlığı, içler acısı bir tablo ortaya koyuyor. Daha da kötüsü, yağmacılar âdeta serbestçe hareket ediyor ve kimse hesap vermiyor. Bu sadece Pülümür için değil, ülke adına da üzücü bir durum.
Aydın beşiği köylerimizden birinde, 1957 yılında zor koşullar altında inşa edilen bir okulun önce ahıra, sonra samanlığa dönüştürülmesi ise trajik bir örnek. Bir zamanlar Köy Enstitülü öğretmenlerin mucizeler yarattığı bu okulun şimdiki hâlinin, Pülümür’ün eğitim geçmişiyle bağdaştırılması mümkün görünmüyor.
KÖY OKULLARI İÇİN NE YAPILMALI?
İlk yapılması gereken, ilçedeki tüm okulların mevcut durumunun kayıt altına alınması için çalışma başlatmak. Yetkililer, köy okullarını yerinde incelemek için harekete geçmeli. Çatısı sökülen, yağmalanan okullarla ilgili idari ve adli soruşturma açılmalı.
Görev ve sorumluluğunu yerine getirmeyen, okulların amaç dışı kullanımına ya da yıkılmasına sebebiyet veren muhtarlar hakkında yasal süreç işletilmeli.
Köy okullarının tasarruf yetkisi muhtarlıklardan alınmalı, Millî Eğitim Müdürlüğüne geri verilmeli.
Okulların tamamı koruma altına alınmalı, küçük çaplı onarımlarla yıkılmasının önüne geçilmeli.
Okullar, yaygın eğitim vb. sosyal ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak yeniden canlandırılmalı.
(Pülümür Haber, 29 Ocak 2025)
