MEHMET ÖZDEMİR
Kayısı A, B, C, E vitaminlerini içeriyor. Kalsiyum, demir, magnezyum ve fosfor yönünden oldukça zengin bir meyve. Erzincan Ovası, lif deposu olarak da adlandırılan kayısıya ev sahipliği yapıyor. Temmuz, Erzincan’a bereket getirdi. Havaların ısınmasıyla birlikte kayısılar sarardı, olgunlaştı. Erzincan köylüsü, kayısı hasadı için iş başı yaptı. Tüccar, piyasayı 5 liradan açtı, çok geçmeden 4 liraya düşürdü. Üretici, kayısıya biçilen fiyattan olumsuz yönde etkileniyor. Üreticiye göre, bir an önce piyasaya müdahale edilmeli.
Temmuz sıcakları ile birlikte kayısılar sararmaya, olgunlaşmaya başladı. Erzincan Ovası’nda bugünlerde büyük hareketlilik dikkat çekiyor. Köylüler, dut kurutuyor. Kayısı bağlarında yoğun bir hareketlilik gözleniyor. Uygun iklim koşullarından dolayı kayısı bolluğu yaşanıyor. Erzincan’da bu yıl meydan yine kayısının. Kayısı, Erzincan bağlarını sarıya boyamış, süslemiş bahçeleri.
Erzincan Kılıçkaya, bağlarında hareketlilik yaşanan köylerimizden. Uzun yıllardan beri “para etmediği” için kayısı ağaçları pek korunamamış. Ne budanmış ne sulanmış ne de yeni ağaç dikilmiş. Zaten ağaçların çoğu yaşlanmış ve kurumuş durumda. Ağaç dipleri çalı-çırpıyla kaplanmış. Tüccar bu yıl kayısı piyasasını 5 liradan açmış, kısa bir süre sonra 4 liraya düşürmüş.
Üretici, tüccarın insafına terk edilmiş.
Erzincan Konakbaşı köyünde tüccara aracılık yapan Ovacık Birmanlı Cemal Soylu, fiyatın niçin düşürüldüğünü şöyle açıklıyor:
“Ben yetkili değilim, sadece aracıyım. Tüccar bu. Maalesef iki dudağı arasındaki lafa kalmış piyasa”
KAYISI TOPLAMAK ZAHMETLİ BİR İŞ
Kayısı toplamak oldukça zahmetli bir iş. Olgunlaşan kayısı elle toplanıyor. Dalda kalanlar, silkelenerek ya da sırıkla dökülüyor. Ağaçların altına branda vb. seriliyor. Olgun meyveler kurutulmak, diri olanlar ise günlük tüketim için ayrılıyor. Geriye kalan meyveler tüccara satılıyor.
KAYISI ÜRETİCİSİ ZARAR EDİYOR
Kayısı üreticisi, yetkililerin duyarsızlığından yakınıyor. Hasat, zor ve yüksek maliyetli. İşçi yevmiyesi 300 lira. Bir işçi günde ortalama 120 kilogram kayısı toplayabiliyor. Bunun toplam tutarı 480 lira. Üretici, 300 lira yevmiye verdiğinde eline sadece 180 lira geçiyor. Üretici, kilogram başına bir buçuk lira kazanıyor!
Bu durumda kayısı yetiştirmenin pratik bir anlamı kalmıyor.
Kaliteli kayısının merkezi Erzincan, yetkililerden çözüm bekliyor.
(Pülümür Haber, 23 Temmuz 2022)