(ÖNE ÇIKAN) YUSUF ZİYA ADEMHAN

(Pülümür Haber)

Erzincan Kemaliyeli  doğa fotoğrafçısı Yusuf Ziya Ademhan (1928), 5 Temmuz 1991’de Erzincan Kemah Ahurik Yaylasın’daydı. Yayladan fotoğraf çekmek amacıyla ayrıldı. Ceketini yaylada bırakan Ademhan, bir daha dönmedi. Yusuf Ziya Ademhan’ın Tunceli-Erzincan sınırında kaybolduğu açıklandı. O tarihten bu tarihe  18 hükûmet değişti. Erzincan’da 10, Tunceli’de 13  vali görev yaptı. Aramalardan herhangi bir sonuç alınamadı. Ünlü sanatçının kemer tokası bile bulunamadı.

(Soldan sağa) Sıtkı Fırat (1930-2016), Lütfi Özgünaydın (1945), Yusuf Ziya Ademhan (1928-?) Fotoğraf: Lütfi Özgünaydın arşivi
Soldan sağa) Hüseyin Özdemir, Ahmet Kalik ve Dursun Akar, 1974’te, Pülümür Kocatepe Köyü İlkokulunda Cahit Atay’ın “Pusu” oyununu sergilemişti. Yusuf Ziya Ademhan, oyunu seyrettikten sonra sevinç gözyaşlarını tutamamıştı (Fotoğraf: Ahmet Kalik arşivi)

 

Yusuf Ziya Ademhan, Erzincan Kemaliye Akçalı köyündendi. 1928 doğumluydu. Doğaya  âşıktı. Ona, vatanına ve milletine âşık bir gönül insanı demek daha doğru olur. Yaşamının büyük bölümünü dağlarda fotoğraf çekerek geçirirdi. Cebinde doğru dürüst parası olmazdı. Eline geçen parayı filmlere harcardı.

(Soldan sağa) Sıtkı Fırat (1930-2016) ve Yusuf Ziya Ademhan (Fotoğraf: Sıtkı Fırat arşivi)

Pülümür’de kapısını çalmadığı ev yok gibiydi.  Pülümür  köylüsü, Kemaliyeli sanatçıya ‘yabancı’ gözüyle bakmazdı. Pülümür Ademhan’a, Ademhan da Pülümür’e yabancı değildi. Binlerce yıllık geçmişi olan kardeşlik kültürü, bu ‘yabancı’ sanatçıyı Pülümür’ün sevilen simalarından biri hâline getirmişti.

Pülümür Boğalı köyünden Ali Keskin (1925-2014), usta fotoğrafçı Yusuf Ziya Ademhan’ı evinde ağırlamıştı (Fotoğraf: Ali Kemal Keskin arşivi) 
Pülümür Kocatepeli Fatma Kalik (1930-2015) ve Süleyman (Terzi) Kalik (1930-2015) çifti, 1970’li yıllarda Yusuf Ziya Ademhan’ı ağırlamıştı Fotoğraf: Ahmet Kalik arşivi

Pülümür’ün Kovuklu, Kocatepe, Dağbek, Çakırkaya ve diğer köylüleri, Yusuf Ziya Ademhan’ı gönül rahatlığıyla ağırlardı. Kemaliyeli doğa tutkunu, Boğalı’da  Ali Keskin  (1925-2014),   Kocatepe’de Süleyman Kalik (1930-2015),   Ali İbrahim Aydın (1928-1987),  Çakırkaya’da İbiş Özdemir (1923-2015), Karagöz Ateşler mezrasında Ali Ateş ve diğer köylülerin aziz misafiriydi.

(Soldan sağa) Nuri Toprak ve Ali İbrahim Aydın (1928-1987), Pülümür Kocatepe köyü kahvehanesinde bir arada  (Fotoğraf: Süleyman Aydın arşivi)
(Soldan sağa) Hatice Özdemir (1929), İbiş Özdemir (1923-2015), İbiş Özdemir’in kız kardeşi Hatice Özkan (1927-1989) Yusuf Ziya Ademhan, 1970’li yıllarda, Hatice Özdemir-İbiş Özdemir çiftinin evine konuk olmuştu (Fotoğraf: Mehmet Özdemir arşivi)
Pülümür Çakırkayalı Hakkı Özdemir, 1970’li yıllarda Pülümür Karagöz köyünde Ahmet Aksu’nun işlettiği krom madeninde çalışırken, Yusuf Ziya Ademhan’la birlikte Hel Dağı’na çıkmış, sanatçının çekimlerine tanıklık etmişti

Çakırkayalı Hakkı Özdemir, Kocatepeli Zeynel Esen, Süleyman Aydın   ve daha niceleri ona Pülümür’ün erişilmez dağlarında eşlik etmişti.

Pülümür Kocatepe köyünden Zeynel Esen, 1970’li yıllarda Yusuf Ziya Ademhan’a Kepir Yaylası çekimlerinde eşlik etmişti
Pülümür Kocatepeli Süleyman Aydın (1953), 1970’li yıllarda Yusuf Ziya Ademhan’a eşlik etmişti

Yüreği ülkesinin birlik ve bütünlüğü için çarpan Yusuf Ziya Ademhan, 5 Temmuz 1991’de Kemah Ahurik Yaylası’ndan, fotoğraf çekmek için Ortadağ’a gitmiş, bir daha dönmemişti.

Kemaliye Toybelen köyünden gazeteci Abdullah Ataman (1944-2015), çiçek açan badem ağacı sevincini Ademhan’la paylaşmıştı

Kuruyan badem ağacına gözyaşı döken Yusuf Ziya Ademhan’dan yıllardır haber alınamıyor.  

Aradan tam 31 yıl geçti.

Ona ait bir kemer tokası bile bulunamadı!

(Soldan sağa) Koçkar Köyü Muhtarı Alaattin Yılmaz ve Yusuf Ziya Ademhan’ın yeğeni Naci Nacar. Koçkar Köyü Muhtarı, Ademhan’ın bazı çalışmalarına tanıklık etmişti

Fotoğraf makineleri yok olmuş, âdeta buharlaşmıştı.

Erzincan Kemaliye, Türk siyasi yaşamında, akademi  ve sanat dünyasında   ağırlığı olan ilçelerden.

Kemaliye, 65 profesör ve  20 doçentin yetiştiği ilçelerimizden.  Biri Kemaliyeli (Şemsettin Günaltay, 1883-1961), üç başbakan  (Yıldırım Akbulut, 1935-2021 ve Binali Yıldırım, 1955) yetiştirmiş, ülke çapında etkili insan kaynağına sahip Erzincan, Yusuf Ziya Ademhan’ı başı karlı Munzurlar’da unutmuştu.

Pülümür Sarıgül köyünde çift süren köylü (Fotoğraf: Yusuf Ziya Ademhan)

Yusuf Ziya Ademhan, başı dumanlı dağlardan göğe yükselen yanık bir türküdür artık…

İnsan yüreğini burkan…

Dağbek, 1973. Fotoğrafın öyküsü: Doğa fotoğrafçısı Yusuf Ziya Ademhan, çektiği fotoğrafın altına Karagöz yazdırmış. Avukat Avni Aksu, fotoğrafı, Karagözlü (Gurık) Ali Tepe’nin Erzincan’daki bürosuna götürür. Ali Tepe, fotoğrafın Dağbek’e ait olduğunu fark eder. Dağbekli damadı Turabi Mutlu, çerçeveletilmiş fotoğrafın kopyasını çevresindekilerle paylaşır. (Yayık yayan kadın, Dağbekli Ahmet Çelik’in eşi Hacer Çelik.)

(Pülümür Haber, 5 Temmuz 2022)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir